In het informatiebeheer worstelen we al jaren (of misschien zelfs eeuwen, maar in ieder geval decennia) met collega’s die maar niet willen doen wat wij van ze vragen: goed omgaan met informatiebeheer. Eigenlijk zijn we er na al die tijd nog steeds niet achter of ze het belang van informatiebeheer niet begrijpen of dat ze gewoonweg niet willen. Of misschien niet kunnen. Terwijl zij ons niet begrijpen, begrijpen wij niet dat zij niet begrijpen dat goed informatiebeheer essentieel is voor het functioneren van de organisatie. We hebben ze het zo vaak verteld. En we hebben zoveel trainingen in het nieuwe systeem verzorgd. Is de boodschap van ons verhaal dan niet goed. Of zijn die systemen dan zo gebruiksonvriendelijk? Soms blijft het gissen. Ik denk inmiddels dat de gemiddelde collega echt wel begrijpt dat het handig en verstandig is om informatie op de juiste manier te bewaren. Maar ik betwijfel of dit ook geldt voor het management. Ik zie in ieder geval weinig organisaties waarin “goed omgaan met informatie” en “digitale vaardigheden” (die toch echt essentieel zijn binnen een moderne organisatie) zijn meegenomen in de P&O-cyclus. Ik heb in ieder geval nog nooit gehoord dat iemand bij een beoordelingsgesprek is aangesproken op het aantal foutief opgeslagen documenten in het DMS. Zolang dit niet gebeurt, moeten we onze boodschap blijven verkondigen. Uiteraard wel de goede boodschap. Niet dreigen met de Archiefwet of de discussie aangaan over de “goed en geordende staat van het archief”, maar praten over effectiviteit en efficiëntie, kwaliteit, imago en betere dienstverlening. Dit evangelie moeten we blijven verkondigen, net zo lang totdat de collega’s hun gedrag gaan aanpassen. Onze situatie is te vergelijken met de klimaatactivisten. Ook zij vertellen al jaren een urgente boodschap die maar niet lijkt te resulteren in gedragsverandering. Ondanks dat iedereen wel beseft dat er iets moet gebeuren. Tijd voor een nieuwe tactiek: cli-fi (klimaatfictie). Oftewel literatie (fictie) inzetten als katalysator van bewustwording en gedragsverandering in onze samenleving. Cli-fi wordt gezien als een alternatieve, creatieve vorm van klimaatcommunicatie, niet alleen omarmd door literatuurliefhebbers maar ook door wetenschappers en activisten die tegen de grenzen van het informatietekort-model aanlopen in hun pogingen om mensen wakker te schudden en aan te zetten tot klimaatactie. Waar oude methoden niet werken, moeten we zoeken naar creatieve alternatieven. Dus tijd voor ‘Archi-fi’ of ‘Archieffictie’: goede boeken (en films) waarbij informatiebeheer (of gebrek daaraan) zorgt voor een post-apocalyptisch verhaal, een sfeervolle roman of een utopische vertelling (en dan wachten op de verfilming). Wie schrijft de eerste alinea?