Tekst Tom De Smet en Erik Saaman
Tom De Smet en Erik Saaman zijn respectievelijk directeur Archieven, Dienstverlening & Innovatie en programmamanager Open op Orde bij het Nationaal Archief
Polonaise
Hoera! Archiveren by design bestaat 5 jaar. Een mooi moment voor een feestje. Waar? Hier in deze editie van Od. Als je mensen hoort praten over de informatiehuishouding van de overheid, is dat vaak een somber gesprek. De problemen zijn nog steeds groot. Er zit relatief weinig schot in de zaak, ondanks de extra aandacht en middelen. Sterker nog: sommige initiatieven lijken elkaar eerder tegen te werken dan te versterken. Gaan we terugblikken? Dan worden we al helemaal melancholisch en ontmoedigd. Archiveren by design was zo’n mooi idee, maar het heeft weinig uitgehaald. Laten we het maar vergeten. Toch geen feestje? Oeps. Daar gooiden we bijna het kind weg met het badwater. Het verbeteren van de informatiehuishouding is een taai probleem met ogenschijnlijk weinig vooruitgang. Maar, archiveren by design heeft wel degelijk een beweging in gang gezet die steeds meer volgers en snelheid krijgt. Archiveren by design is geen concrete oplossing die je snel en goedkoop kunt implementeren. Het is een nieuwe visie op de plaats van de informatieprofessional binnen de informatiehuishouding. Die hoort namelijk niet achteraf de rommel op te ruimen. Deze professional moet vooraf al aan tafel zitten, als de belangrijke keuzes in informatiesystemen worden gemaakt. De afgelopen 5 jaar omarmden informatieprofessionals, ict-professionals, managers en bestuurders deze visie al breed. Inclusief het achterliggende concept duurzaam toegankelijke overheidsinformatie (DUTO). Hiermee hebben we een gezamenlijke taal en visie. DUTO is bijvoorbeeld opgenomen in het kwaliteitskader voor het beoordelen van ict-projecten binnen het rijk. En ook internationaal krijgt Nederland hierin erkenning en navolging. Nu komt het erop aan dat we vanuit de nieuwe positie aan de slag gaan om daadwerkelijk betere informatiesystemen te maken. Dat is wennen. Het vergt heel andere vaardigheden en kennis dan die voor het opruimen nodig waren. Het is ook nodig dat we aan concrete standaardoplossingen werken. Want we kunnen niet verwachten dat iedereen het wiel steeds opnieuw uitvindt. We kunnen het ons ook niet meer veroorloven. Daarom zijn het DUTO-raamwerk en de architectuurschets DUTO gemaakt. Deze editie van Od brengt een aantal inspirerende verhalen van de voorlopers in archiveren . Ook laat het zien hoe er gewerkt wordt aan de concrete oplossingen. Het feestje is dus hier, in deze editie! Laat dit de start zijn van een lange polonaise langs alle spelers in de informatiehuishouding. Net zolang tot ze allemaal aanhaken!