In 2023 had ik het genoegen om enkele lezingen van Zeger van der Wal – hoogleraar bestuurskunde – over leiderschap in de publieke sector te volgen. Het onmiskenbare belang van leiderschap om het land bestuurbaar te houden – neem complexe vraagstukken over bijvoorbeeld klimaat of asiel – was een aspect dat er voor mij bovenuit stak. Volgens Van der Wal boeten publieke organisaties in aan legitimiteit en gezag bij een gebrek aan ambtelijk en politiek leiderschap. Daar zijn lef – het mag af en toe best schuren – daadkracht en het vermogen om door te pakken voor nodig. U zult dan zeggen: legitimiteit en gezag, maakt dat wat uit? Publieke organisaties gaan niet failliet. Maar misschien is het in een maatschappij, waar politici en topambtenaren over elkaar heen buitelen om het vertrouwen van de burger terug te winnen, geen slecht idee om leiderschap en daadkracht te tonen. Allemaal goed en wel, maar wat heeft dit met informatieprofessionals te maken? Ook van de “gewone” ambtenaar is leiderschap nodig. Volgens Van der Wal schuilt er ook in de ambtenaar die “gewoon”, gedegen en deskundig het werk uitvoert een – en ja, ik ga nu een woord gebruiken waar uw haren nog meer van overeind gaan staan – held. En daarmee wordt niet een terminatorachtige figuur bedoeld, maar de waarschuwende en tegenadvies gevende medewerker. Juist op onderwerpen waarop het schuurt. Dat doen we allemaal al, hoor ik u denken. En dat klopt, maar dat we dat als informatieprofessionals meer mogen doen. In 2018 zette ik mijn eerste stappen in de sector en kreeg meer dan eens te horen: ze nemen onze adviezen niet serieus, ze schaffen applicaties aan zonder ons erbij te betrekken. Toen gingen mijn haren al recht overeind staan, maar 6 jaar later is er aan dat geluid niet veel veranderd. “Ze” zullen “ons” nooit serieus nemen als we niet met meer gaan staan voor onze deskundigheid en daarop doorpakken. Het zou zo fijn zijn als regio- of informatiebijeenkomsten over nog eens 6 jaar geen klaagzang zijn van een kwaliteitssysteem of archiving by design dat maar sporadisch wil lukken.