Daar sta je dan als ouders van een puberkind dat vraagt wat er nog te doen is in deze ‘wereld-waar-alles-al-ontdekt-is’. Best een goede vraag: van alles bestaan reviews. Large Language Models maken jouw content. Alle reizen zijn tot in detail voor te bereiden, alle street views en alle hotspots zijn bekend. Alle grote uitvindingen zijn gedaan, de markt lijkt verzadigd… Lessen economie zijn saai en niet meer relevant. Lessen maatschappijleer worden overruled door het dagelijkse nieuws en gedragingen van landgenoten in diverse media. Docenten kunnen daarop ook niet zo snel schakelen. Bed-rotting als anti-stressmiddel (of self care) lijkt ineens best een realistische strategie. Lekker via moderne media “discorden” met vrienden of in een virtuele wereld fantaseren over wie je bent. Of andere spelers omverschieten. Met de groeten van de software-engineer. Een (beperkt) onderzoekje geeft aan: veel van wat we als nieuw beschouwen is helemaal niet zo nieuw. Eco-vriendelijke wegwerpborden? Zo’n 1000 jaar terug al in gebruik. Waterleidingen? Waren 4000 jaar geleden al bekend in China. Medische hulpmiddelen? Al 5000 jaar terug kende men het kunstoog. Gevonden in de Burnt City in Iran. Interessant: het kunstoog is anatomisch correct en geeft een indicatie van kennis van de anatomische werking van ogen. Uit dezelfde tijd komt ook een Franse oorprothese, gemaakt van een schelp. En we vinden ook de protheseteen uit het oude Egypte en armen en benen van de oude Grieken en Romeinen. Dus: wat is er nog te beleven en te ontdekken? Wellicht kunnen we de “machine- metafoor” verder doorontwikkelen. We verbouwen veel voedsel al onder gecontroleerde condities. Straks sluiten we gewoon ons hele lijf aan: directe toegang tot voedingsstoffen, celreparaties, T-cellen opsporen, orgaanreparaties als er iets uitvalt, anti-aging en ons brein aangesloten op een breder digitaal netwerk. Meer, iets beter, maar niet zo heel veel anders. Misschien helpt het ons te realiseren dat we eigenlijk nog steeds niet zo veel weten. Omdat we toegang hebben tot veel informatie, lijkt het of alles al bekend is. Maar als je echt kijkt? Ons lijf blijft een wonder. De aarde is een minuscuul bolletje in een enorm heelal. Op onze aarde kunnen we alle oude ‘innovaties’ in ieder geval nog veel mooier maken met de huidige IT en technologie. En ik hoop ook beter en vooral anders! En ondertussen hebben we nog heel veel te ontdekken. Nu maar hopen dat onze puber dat ook kan ervaren. Wouter Bronsgeest, voorzitter KNVI