André Plat
André Plat is redactielid Od
Informatie is niets
Eigenlijk is informatie op zichzelf niets. Interessante stelling als je uitgaat van de veronderstelling dat informatie altijd gaat over iets anders. Een gedachte-experiment: geef mij informatie. Die vraag moet in context gezet worden: namelijk, waarover wil je informatie? En als je dan aangeeft dat je informatie over je woning wilt, dan horen daar weer vele subvragen bij: waar, hoe groot, waarde, oppervlakte, woon je alleen of samen, etcetera. Kortom: de stelling Informatie is op zichzelf niets klopt. Wat is informatie? Eerste treffer op Google: Informatie is de verzamelnaam van alle kennis die je hebt over iets. Het kan zowel om objectieve als subjectieve kennis gaan en hoeft niet altijd feitelijk te zijn. Informatie zijn gegevens of materiaal dat gebruikt wordt om een bepaald gebrek aan kennis aan te vullen. Veel definities of omschrijvingen zijn te vinden in onder andere woordenboeken, encycl.nl en de betekenisbank. Hoogleraar filosofie aan de Vrije Universiteit Jeroen de Ridder zegt in zijn oratie op 13 juni 2024 dat niet alle desinformatie bewust bedoeld is. Hij spreekt over misinformatie. Bij desinformatie wordt bewust misleid. Bij misinformatie wordt per ongeluk onware informatie verspreid. Hij stelt verder dat, hoewel de overheid een rol heeft, het publieke debat bepaalt wat de waarheid is. Op de site van de rijksoverheid over desinformatie en nepnieuws worden handvatten gegeven om “echte” informatie te onderscheiden. Tips zijn onder andere: check accounts, websites, bronnen, het hele bericht, waar foto’s en video’s vandaan komen en welke techniek is gebruikt. Belangrijk is ook om de bedoeling van de schrijver te doorgronden. Is informatiebeheer dan ook het beheren van niets? Eigenlijk wel, immers informatie op zichzelf is niets. Het moet ergens over gaan. Kortom, ons informatiebeheer dient een doel. Dat doel is, zo hebben we geleerd: dient de bedrijfsvoering, belang voor bewijs zoekenden/rechthebbenden en helpt bij de verantwoording. Informatiebeheer is belangrijk genoeg voor huidig en later gebruik. In historisch perspectief hebben we informatiebeheer geprofessiona-liseerd vanaf 1900. Na de jaren vijftig gevolgd met een informatie-explosie: die nog niet is geëindigd. In de jaren zeventig zijn veel informatiewerkers in de kantoren gekomen om informatie te beheren. In de jaren tachtig gevolgd door kenniswerkers en geautomatiseerde informatie-en kennissystemen. Inmiddels voorzien van AI die niet meer alleen verwijst naar bronnen maar ook gewoon concrete antwoorden geeft. De hoogste tijd om het primaire proces (nog) meer verantwoordelijk te maken voor het informatiebeheer. Ontstaffen is het antwoord op de huidige onvolkomenheden. Een kleine kern die toezicht op de zorg en het toezicht op het beheer van informatie uitoefent volstaat. Informatie- en communicatiewerkers in te zetten voor het publiceren van informatie voor het publieke debat. Het informatiebeheer heeft de voorbije jaren inzichten en handreikingen opgeleverd. Techniek kan helpen en de verantwoordelijken kunnen zelf de bedrijfsvoering dienen en zich verantwoorden en bewijs- en rechthebbenden helpen. Wij hebben als staf ons best gedaan en de informatieprofessional herijkt het werk ten dienste van het publieke debat.