Nationaal Archief helpt om informatie duurzaam toegankelijk te maken en houden
Grote vraag naar IT’ers en informatiespecialisten
Remco van Egmond over duizenden veilige sollicitaties
IT stabiel en informatie veilig
Tekst Pieter Verbeek Beeld Hilbert Krane
Rutger Ebskamp: ‘Er is grote vraag naar IT’ers en informatiespecialisten’
De Rijksoverheid heeft het rijksbrede programma Open op Orde opgezet om haar informatiehuishouding te verbeteren. Om overheidsinformatie niet alleen te bewaren maar ook duurzaam toegankelijk te houden, zijn veel extra collega’s nodig. Het Nationaal Archief heeft als expertisecentrum informatiehuishouding een belangrijke rol in de ondersteuning van overheidsorganisaties bij het duurzaam toegankelijk maken en houden van hun informatie, vertelt Rutger Ebskamp, senior relatiemanager bij het Nationaal Archief.
‘Een transparante overheid draagt bij aan een betrouwbare overheid,’ zegt Rutger Ebskamp onomwonden. ‘Daarvoor moet je je informatiehuishouding goed op orde hebben. De overheid produceert elke maand miljoenen documenten, e-mails, appjes en chatberichten en noem het allemaal maar op. Wanneer je hier geen of onvoldoende aandacht aan besteedt, is het vaak na enkele weken al zoeken naar een speld in een hooiberg. Of belangrijke documenten zijn per ongeluk al weggegooid. Daarom is het heel belangrijk dat documenten duurzaam toegankelijk blijven.’ Dat betekent dat ze vindbaar, beschikbaar, leesbaar, interpreteerbaar, betrouwbaar en toekomstbestendig moeten worden bewaard, aldus Ebskamp. ‘Daarvoor is veel kennis en expertise nodig op uiteenlopende gebieden. Er is dus is ‹grote vraag naar IT’ers en informatiespecialisten, zoals experts recordsmanagement. En omdat er rekening moet worden gehouden met verschillende wetten, zoals de Archiefwet, privacywetgeving en de Woo, zijn we ook op zoek naar juristen.’
‘DE I-PROFESSIONALS BIJ DE OVERHEID KIJKEN VERDER DAN BESTAANDE OPLOSSINGEN’
Recht op informatie
Burgers, bedrijven en journalisten hebben recht op informatie van de overheid. Ebskamp: ‘Overheidsinformatie raakt iedere Nederlander en heeft bijvoorbeeld impact op rechtszekerheid. Wel of geen toegang tot informatie kan een groot verschil maken.’ ‘Het parlement heeft ook recht op juiste en volledige informatie. Dat is essentieel voor het functioneren van de democratie. Een goede informatiehuishouding is dus van groot maatschappelijk belang. Vanuit het expertisecentrum bij het Nationaal Archief ondersteunen we overheidsorganisaties daarbij. We helpen ze met kennisproducten, geven ze advies op maat en blijven betrokken bij de uitvoering ervan, we bieden opleidingen (e-learnings) en werken aan innovatieve oplossingen. Hoe ga je bijvoorbeeld om met al die digitale tekstberichten? Hoe bewaar je die en hoe houd je die duurzaam toegankelijk?’
Een goede informatiehuishouding is dus van groot maatschappelijk belang
Archiveren by design
‘Wij benadrukken het belang van wat we archiveren by design noemen. Zorg ervoor dat je bij het nadenken en aanschaffen van systemen al goed rekening houdt met het belang van duurzame toegankelijkheid van de informatie. De wereld verandert snel, zeker op technologisch gebied. We zitten in een zeer dynamische omgeving, waarin je technologische en maatschappelijke ontwikkelingen scherp moet volgen.’ ‘De I-professionals bij de overheid moeten dus niet alleen de tent draaiende houden, maar juist ook verder kijken dan bestaande oplossingen, over de grenzen tussen de verschillende overheidsorganisaties heen. Zo heeft het Nationaal Archief recent een innovatielab opgezet om gezamenlijk tot innovatieve oplossingen voor complexe problemen in de informatiehuishouding te komen en doet een promovendus onderzoek naar nieuwe zoektechnologie. Vanuit onze expertise ontwikkelen we oplossingen met de collega’s samen. Er werken hier dan ook bevlogen mensen, die maatschappelijk zeer relevant werk doen.’
‘IT’ERS EN INFORMATIESPECIALISTEN GEVEN RICHTING AAN OPLOSSINGEN DIE IMPACT HEBBEN OP HET DAGELIJKS LEVEN’
Impact op de samenleving
Ebskamp is van huis uit maritiem historicus en had daardoor al belangstelling voor archieven voordat hij bij het Nationaal Archief kwam. ‘De waarde die informatie heeft kan verschillen, afhankelijk van de context. Zo is informatie belangrijk voor wetenschappelijk of geschiedkundig onderzoek. En maakt het deel uit van ons erfgoed. Maar duurzaam toegankelijke informatie is juist ook essentieel voor een betrouwbare en transparante overheid, denk bijvoorbeeld aan waarheidsvinding bij parlementaire enquêtes. Of het tijdig kunnen voldoen aan Woo-verzoeken van journalisten. Het is een enorm breed terrein waar je als IT’er of informatiespecialist mede richting mag geven aan oplossingen die echt impact hebben op de samenleving.’