Saskia Giesbers is opgehouden met pleisters plakken
‘We maken het soms ongewild te moeilijk’
Saskia Giesbers is opgehouden met pleisters plakken
‘We maken het soms ongewild te moeilijk’
Tekst Jeroen Jonkers
Jeroen Jonkers is hoofdredacteur Od
In Od 23 stond een recensie van het boek Kan dit weg? van Saskia Giesbers, dat gaat over informatiebeheer bij de overheid. Hoe zorg je voor goed beheer en dat je tijdig vernietigt? Hoofdredacteur Jeroen Jonkers gaat in gesprek met Giesbers om achter haar beweegredenen te komen.
Hoe ben je in aanraking gekomen met informatiebeheer?
‘Ik ben bij toeval in het vakgebied van informatiebeheer gerold, omdat ik totaal niet wist wat ik wilde worden. Uiteindelijk heb ik de opleiding informatiedienstverlening en -management (IDM) gevolgd, omdat het een brede opleiding is. Door vervolgens bij een adviesbureau te gaan werken, heb ik een brede ervaring opgedaan. Ik heb gemerkt dat ik sterk van diversiteit houd.’
Ondertussen heb je een eigen bureau en heb je het initiatief genomen voor de landelijke informatie opruimweek. Wat is de gedachte erachter?
‘Deze week is ontstaan doordat ik voor de zoveelste keer een gesprek had met een klant over het organiseren van een moment om in je organisatie op te ruimen. Ik merkte dat ik een goed gesprek had gehad, maar dat er weer niets gebeurde. Mijn conclusie is dat je blijkbaar organisaties extra moet helpen om in beweging te komen. We houden nu 2 keer per jaar, rond 21 maart en 21 september, een dergelijke week en hopen dat er meer aandacht komt voor een voorjaars- en najaarsschoonmaak op het werk. Al wordt er alleen maar over gesproken. Het is van belang dat er kleine stappen worden gezet om gezamenlijk meer in control te komen.’
Wat is in jouw ogen de waarde van goed informatiebeheer?
‘Goed informatiebeheer werkt voor de organisatie en is dus uniek. Het mooie aan informatiebeheer is de link tussen verleden, heden en toekomst. Informatie bestaat in vele vormen. Naast documenten, gaat het ook over berichten en data. Hierin is nog wel winst te behalen voor informatieprofessionals om zich verder in te ontwikkelen.’
Hoe kijk jij tegen de ontwikkeling van DIV-medewerkers aan?
‘Ik vind al heel snel dat iemand een professional is. Het gaat erom dat iemand de drive heeft om het goed te doen en die informatiebeheer belangrijk vindt. Dat iemand ook nog moet leren om te kunnen adviseren of om verbanden te kunnen leggen, volgt dan daarna. Het zou fijn zijn dat informatieprofessionals meer hun gang mogen gaan en in hun werk de ruimte krijgen om een ontwikkeling door te mogen maken. Er is winst te behalen, bijvoorbeeld door de boodschap op een effectievere manier te weten overbrengen. Veel collega’s weten dat ze iets moeten met digitale duurzaamheid, maar hebben niet de kennis met thema’s als metadata of bestandsformaten.’ ‘Tegen 2030 hoop ik dat we bezig zijn met het leveren van maatschappelijke waarde. Hoe kan informatiebeheer bijvoorbeeld helpen wanneer een burger in de problemen komt en daadwerkelijk geholpen moet worden? Het is dan van belang om niet al te krampachtig te doen, bijvoorbeeld als het gaat om de AVG, maar om als organisatie empathisch en zorgvuldig te zijn.’
‘JE MOET ORGANISATIES EXTRA HELPEN OM IN BEWEGING TE KOMEN’
Wat betekent dat de komende tijd voor informatieprofessionals?
‘Het is van belang om je plek te claimen in je organisatie en niet te gaan huilen aan de zijlijn. Zorg dat je zichtbaar bent in je organisatie en dat je uitgenodigd wordt om je bijdrage te kunnen leveren. Als de ander niet begrijpt waarom je uitgenodigd had moeten worden, leg dat dan uit. In de praktijk merk ik vaak dat professionals kunnen leren om hun boodschap op een effectievere manier over te brengen. Als dat eenmaal lukt merk ik dat collega’s mega-blij zijn dat de expertise van informatiebeheer wordt ingebracht.’ ‘Ook moeten we over en weer voor elkaar openstaan. Helaas zie ik dat zoiets niet altijd meteen soepel gaat. Je eerst moet vaak eerst investeren in de samenwerking, voordat je daadwerkelijk concrete resultaten gaat boeken. Ook ga je de flexibiliteit en de veerkracht van de professionals benutten. Als het besef komt om er samen aan te werken, dan komt ook het besef dat je er – ongeacht welke uitdaging er komt – samen de tanden in kunt zetten. Wanneer je die samenwerking ervaart, besef je dat je samen elke uitdaging kunt oplossen.’
Waar zou je vooral aandacht aan moeten geven om concreet invulling te geven aan je toekomstbeeld uit 2030?
‘De transformatie die noodzakelijk is moeten we samen voor elkaar krijgen en bij voorkeur niet met pleisters, maar met structurele oplossingen. Hierbij is het wel van belang om tussentijds bijstellingen te kunnen doen. De uitdaging zit hem vooral in het maken van concrete stappen in de praktijk in plaats van er alleen maar over te praten.’ ‘Vaak wordt weerstand als reden genoemd dat iets niet kan of niet lukt, maar daar geloof ik niet in. Mensen zijn niet tegen iets, maar kunnen onzeker zijn of vinden bepaalde zaken ingewikkeld. In verandertrajecten is het van belang om op te letten op twee uitersten. Aan de ene kant heb je de professionals die erg ambitieus zijn die je af en toe moet afremmen. Het andere uiterste zijn de apathische medewerkers die echt niets meer willen, die je geleidelijk in beweging kunt brengen. Hier kunnen voorzieningen zoals loopbaancoaching en bedrijfsmaatschappelijk werk helpen.’
‘DE UITDAGING IS HET MAKEN VAN CONCRETE STAPPEN’
Heb je nog een wens voor het vakgebied?
‘Soms maken we het vakgebied van informatiebeheer ongewild te moeilijk. Het zou ons helpen als we meer gaan letten op het voorkomen van spraakverwarring en proberen het begrijpelijk te maken voor onze collega’s. Hiermee kunnen we hopelijk zorgdragen dat informatiebeheer meer op de strategische agenda komt en hopelijk ook collega’s laten inzien dat het vakgebied echt supergaaf is.’