Samen of helemaal niet!
Regelmatig zie ik projecten voorbijkomen met de centrale opdracht: schrijf een visie. Dat kan van alles zijn: visie op zaakgericht werken, visie op de informatievoorziening, visie op het opstellen van een visie. Nu ben ik een groot voorstander van het hebben van een visie. Een stip op de horizon geeft meer richting voor een organisatie. Zonder visievorming komt er geheid niets van de grond, want tja... Hoe kader je activiteiten in en hoe stuur je zonder visie? Waar ik ontzettende jeuk van krijg, is het opstellen van visies (of beleid in het algemeen) zonder oog op de uitvoerbaarheid, zonder dat de organisatie erbij wordt betrokken. Zeg eens eerlijk: hoe vaak heeft u als informatieprofessional beleid geschreven of een visie uitgewerkt zonder alle stakeholders (of in gewonemensentaal: personen die baat hebben of onderhevig zijn aan) erbij te betrekken? Het is natuurlijk ook een stuk eenvoudiger om snel iets te schrijven, er een “klap op te laten geven” door het management en snel weer iets anders “leuks” op te pakken. Toch wil ik deze prikkel graag gebruiken om te pleiten voor samen of helemaal niet, als het gaat om visievorming of het opstellen van beleid. Wanneer je een langjarige richting beschrijft, betrek dan álle belanghebbenden en op álle niveaus. Van gemeentesecretaris tot MT, van uitvoerende afdelingen, ondersteunende afdelingen tot beleidsmakers en als het effe lukt met je afnemers buiten de organisatie, zoals inwoners en ondernemers, en relevante marktpartijen, bijvoorbeeld leveranciers die je ict-prestaties leveren. Wat creëer je dan? Bewustwording en mogelijk zelfs gedeelde verantwoordelijkheid (oeh, spannend!). Als een visie, beleid of een aanpak echt onderdeel moet worden van je organisatie, dan kun je dat maar beter samen met die organisatie opstellen. Tijdens een voortraject voor de implementatie van de Wet open overheid (Woo), deed ik, voor de gein, mijn impactanalyse eens samen met de afdelingen. Hoewel niet iedereen vooraf een gevoel bij de Woo had, kreeg ik steevast aan het eind van de sessies te horen hoe fijn ze het vonden betrokken te zijn. Stiekem was dit impliciet ook al een start van de interne bewustwordingscampagne rondom openheid en transparantie, wist ik wat voor hen belangrijk was (stakeholdermanagement) en weet ik zeker dat mijn plan van aanpak niet in een lade belandt. Dus voor 2023 – als goede voornemen – zegt u vooraf aan uw opdrachtgever: we doen het samen of helemaal niet!