Digitalisering en politieke onmacht
Tekst Edwin Driessen
Edwin Driessen is voormalig redactielid Od
De politiek is onvoldoende in staat om grip te krijgen op digitalisering. Met het gevaar dat de democratie crasht, stelt voormalig Kamerlid Kees Verhoeven in De democratie crasht; politieke onmacht in het digitale tijdperk.
In dit boek legt Verhoeven uit wat in zijn ogen de oorzaken zijn van dit naderende onheil. Daarbij besteedt hij aandacht aan systeemfouten als controledrift, scoringsdrang en werkdrang in de politiek die op hun beurt weer leiden tot menselijke denkfouten als snel oordelen, stellige overtuigingen en sterke omgevingsinvloeden. Dit samenspel verzwakt de democratie van binnenuit, aldus Verhoeven, waardoor deze minder is opgewassen tegen de toenemende druk die digitalisering en globalisering uitoefenen.
Tweede Kamer machteloos
De hoofdstukken daarna schetst de auteur een wereld waarin angst een belangrijke motivator voor besluitvorming is en duidelijk wordt dat de Tweede Kamer tandeloos en machteloos is tegenover het geweld van techreuzen, geopolitieke ontwikkelingen, economische belangen, sociale media en goocheltrucs van het kabinet en partijbelangen. Controle van de macht wordt steeds lastiger door een kabinet dat zich steeds meer oneigenlijke politieke ruimte toe-eigent. Ook de spagaat waar de Kamer zich voor gesteld ziet als er gekozen moet worden tussen humane en economische belangen komt hierbij aan bod. Digitalisering zorgt voor steeds meer en complexer wordende dossiers en wetgeving. En terwijl techreuzen bezig zijn het datalandschap kaal te plukken houdt onze politiek zich bezig met micromanagement en het tevreden houden van hun achterban op korte termijn waarbij economische belangen steeds meer botsen met politieke en nog belangrijke humane belangen.
Wisselwerking
De hoofdstukken daarna schetst de auteur een wereld waarin angst een belangrijke motivator voor besluitvorming is en duidelijk wordt dat de Tweede Kamer tandeloos en machteloos is tegenover het geweld van techreuzen, geopolitieke ontwikkelingen, economische belangen, sociale media en goocheltrucs van het kabinet en partijbelangen. Controle van de macht wordt steeds lastiger door een kabinet dat zich steeds meer oneigenlijke politieke ruimte toe-eigent. Ook de spagaat waar de Kamer zich voor gesteld ziet als er gekozen moet worden tussen humane en economische belangen komt hierbij aan bod. Digitalisering zorgt voor steeds meer en complexer wordende dossiers en wetgeving. En terwijl techreuzen bezig zijn het datalandschap kaal te plukken houdt onze politiek zich bezig met micromanagement en het tevreden houden van hun achterban op korte termijn waarbij economische belangen steeds meer botsen met politieke en nog belangrijke humane belangen.
Spiegel
Het pleit voor Verhoeven dat hij zichzelf ook een spiegel durft voor te houden. In de eerste jaren als Kamerlid laat hij zich leiden door eigen en partijbelang maar naarmate de jaren verstrijken kan hij daar steeds meer afstand van nemen en op een meer metaniveau het debat aangaan. Het is te hopen dat angst en machtspolitiek minder leidend zullen worden en dat digitalisering gezien gaat worden als kans en niet als verdien- en machtsmodel.