Wat bindt en boeit informatieprofessionals?
Werken aan een open overheid
Tekst Jeroen Moerenhout
Jeroen Moerenhout is adviseur arbeidsmarktstrategie voor de rijksoverheid
De rijksoverheid wil een effectieve wervingsaanpak ontwikkelen voor informatieprofessionals. Daarom is ze het programma Rijksbrede aanpak versterking capaciteit informatiehuishouding gestart. In het kader daarvan zijn de professionele drijfveren en voorkeuren van informatieprofessionals onderzocht. Meer dan 500 van hen hebben aan dit onderzoek meegedaan, zowel informatieprofessionals bij de rijksoverheid als elders. Wat blijkt? Ze vinden de inhoud van de functie, persoonlijke ontwikkeling en een gezonde balans tussen werk en privéleven het belangrijkste in hun werk.
De informatiehuishouding van de rijksoverheid staat behoorlijk in de schijnwerpers. Het rapport Ongekend onrecht over de kinderopvangtoeslag maakte duidelijk dat die informatiehuishouding niet op orde is. Met het actieplan Open op Orde wil de rijksoverheid een en ander verbeteren en transparanter maken. In dit plan wordt voor de komende jaren een toenemende vraag voorspeld naar informatieprofessionals op zowel operationeel, tactisch als strategisch niveau. Maar de vraag is: hoe kan de rijksoverheid deze vraag invullen?
Om een antwoord hierop te vinden is de rijksoverheid een onderzoek gestart naar de professionele drijfveren en voorkeuren van informatieprofessionals. Uit dat onderzoek blijkt dat informatieprofessionals echte vakspecialisten zijn. Als het aankomt op wat ze belangrijk vinden in een werkgever (figuur 1), staan verdieping in het vakgebied (56 procent) en persoonlijke ontwikkeling (48 procent) bovenaan hun wensenlijst. Daarnaast willen ze na de coronacrisis niet meer volledig terug naar kantoor. Een gezonde balans in werk en privéleven, met thuiswerkmogelijkheden en voldoende vakantiedagen, is voor informatieprofessionals bijna net zo belangrijk (44 procent) als de inhoud van hun werk.
‘DE RIJKSOVERHEID IS POPULAIR ALS WERKGEVER’
Dat is niet het enige. Op de vraag wat ze belangrijk vinden in een baan wordt een positieve werksfeer het meest genoemd (51 procent). De financiële kant, zoals salaris, reiskostenvergoeding en pensioenregeling, moet ook kloppen. Maar dat wordt als minder belangrijk ervaren door professionals die al bij de rijksoverheid werken.
Figuur 1. Wat vinden informatieprofessionals belangrijk in een werkgever?
Praktisch doelmatigheid
Vrijwel elke informatieprofessional (95 procent) die bij het rijk werkt, overweegt zijn werkgever aan te bevelen bij anderen. Van de overige professionals overweegt een overgrote meerderheid (88 procent) om ooit een overstap te maken naar de rijksoverheid. Toch wil niet elke informatieprofessional bij de rijksoverheid werken. Een klein aantal (12 procent) zegt de rijksoverheid juist niet te overwegen als werkgever. Deze informatieprofessionals associëren de rijksoverheid vooral met politiek, bestuur en bureaucratie in plaats van met praktische doelmatigheid. Hierdoor ontbreekt het gevoel dat ze bij het rijk hun persoonlijke ambities kunnen waarmaken.
Uit de survey wordt duidelijk waarom de voorkeur voor werken bij de rijksoverheid juist groot is. Als redenen worden genoemd: de eerdergenoemde elementen als verdieping en ontwikkeling in hun vakgebied (45 procent) en een goede balans tussen werk en privéleven (44 procent). Informatieprofessionals die al bij de rijksoverheid werken noemen deze aspecten ook. Verdieping en ontwikkeling door 44 procent en balans door 41 procent.
Figuur 2. Waarom informatieprofessionals bij het rijk willen blijven werken
Figuur 3. Drijfveren van de informatieprofessional
‘WERKEN VOOR NEDERLAND WORDT VOORAL BEZOCHT DOOR RIJKSMEDEWERKERS’
Toch zijn er ook negatieve aspecten. De rijksmedewerkers noemen een gebrek aan uitdaging, onvoldoende financiële beloning, veel bureaucratie en een hoge werkdruk. Informatieprofessionals die elders werken noemen vooral logheid, bureaucratie, hiërarchie en een gebrek aan transparantie. Deze uitkomsten kunnen waarschijnlijk niet helemaal los gezien worden van de algehele publieke opinie over de rijksoverheid.
Herkenbaar
In de survey werd ook gevraagd naar een passende vakterm. Informatiehuishouding is een term die binnen de rijksoverheid breed wordt gedragen, maar daarbuiten maar 1 op de 10 informatieprofessionals aanspreekt. De vakterm die op de arbeidsmarkt de meeste kans van slagen heeft is informatiemanagement (29 procent), op ruime afstand gevolgd door informatiedienstverlening (19 procent) en informatiebeheer (18 procent). Dit zijn de termen die informatieprofessionals het meest aanspreken. Als informatieprofessionals zich oriënteren op de arbeidsmarkt gaat dit vooral via hun eigen netwerk (55 procent) en vacaturesites (48 procent). Ook interne vacatures blijken voor informatieprofessionals die niet bij het rijk werken een belangrijke oriëntatiebron te zijn (46 procent). Opvallend is dat dit voor informatieprofessionals bij het rijk een stuk minder geldt (24 procent).
Inzoomend op vacaturesites blijkt WerkenvoorNederland.nl vooral bezocht te worden door bij het rijk werkzame informatieprofessionals (36 procent). Informatieprofessionals die niet bij de rijksoverheid werken worden vooral via LinkedIn naar de vacatures op WerkenvoorNederland.nl geleid. LinkedIn is ook veruit de meest gebruikte vacaturesite voor deze groep (44 procent), op ruime afstand gevolgd door Indeed (21 procent).
‘INFORMATIEPROFESSIONALS ZOEKEN VOORAL VIA HUN EIGEN NETWERK’
Gerichte communicatiestrategie
De uitkomsten van het onderzoek worden gebruikt om een gerichte communicatiestrategie te ontwikkelen, die past bij wat informatieprofessionals bindt en boeit. Denk hierbij aan content als artikelen en vacatureteksten, die zullen worden verrijkt met datgene wat deze professionals raakt. Ook een “referral campagne” zal onderdeel uitmaken van de aanpak: informatieprofessionals bij het rijk die hun werkgever promoten binnen hun eigen netwerk.