Tekst Bennie Blom
Bennie blom is wethouder van de gemeente Moerdijk
Mensenwerk
Ook de gemeente Moerdijk is gestart met implementatie van de Wet open overheid (Woo). Er is, zoals het stappenplan voorschrijft, een ambitie beschreven en een tijdpad afgesproken. Het is de komende tijd vooral bouwen aan verdere implementatie en steeds toevoegen van nieuwe categorieën om informatie actief openbaar te maken. Het is te vroeg om te zeggen dat burgers er iets van merken. Een ding is zeker: de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) had geen streven meer tot verbetering in zich. Ik ben blij dat deze ambitie in de Woo wel aanwezig is. Tenenkrommend blijven voor mij de uitspraken van rechtbanken waarin geconstateerd wordt dat informatie er niet meer is, hoewel deze er wel zou moeten zijn1. Daarmee maak je het werk dat je doet niet meer controleerbaar. De uitspraak van de rechter leidt er zelfs toe dat de overheid ermee wegkomt en de burger met het recht aan zijn of haar kant met lege handen blijft staan. Je kunt dus wel een grondrecht op informatie hebben maar het is een wassen neus als die informatie er niet meer is terwijl die er wel had moeten zijn. Er liggen op korte termijn zeker kansen om de positie van de burger ten opzichte van de informatiehuishouding beter te borgen. Er is namelijk een nieuwe Archiefwet in behandeling bij de Tweede Kamer. De Archiefwet zou waarborg moeten bieden aan een burger om inzicht te krijgen welke informatie een overheidsorgaan in huis heeft. Ik ben er daarom voorstander van om aan de nieuwe Archiefwet een artikel toe te voegen waarin wordt bepaald dat een overheidsorgaan een actueel register van taken in stand houdt en daarbij aan te geven waar informatie aanwezig is en welke beheerssystemen, algoritmes enzovoort daarvoor gebruikt worden. Ten tweede zullen we de bestuurs- en uitvoeringsdruk op het vele toezicht moeten reorganiseren. Op dit moment is het toezicht erg versnipperd. Overheden hebben te maken met allerlei soorten toezicht op het informatiebeheer zoals privacy, beveiliging, informatiebeheer, websites, enzovoort. Ook hier ligt een kans om dit efficiënter en effectiever te organiseren. Daarnaast mag je je de vraag stellen of het gebouw van onze wetgeving op de informatiehuishouding wel stevig genoeg is. De oproep van de regeringscommissaris Arre Zuurmond om te komen tot een kaderwet of een algemene wet op het gebied van (overheids)informatie is sowieso de moeite van het verkennen waard, hoewel ik weet dat er al verschillende vruchteloze pogingen zijn gedaan om te komen tot een informatiewet. Tot slot, met toezicht alleen kom je er niet. Een adequate informatiehuishouding heeft in belangrijke mate ook te maken met een juiste houding en cultuur in een organisatie. Het zou wat mij betreft ook de houding en de interesse van bestuurders moeten zijn om een positieve ontwikkeling en innovatie in gang te zetten. Je kunt het op papier mooi geregeld hebben maar het blijft uiteindelijk mensenwerk.