Informatiepunt Digitale Overheid
Boei in de digitale zee
Tekst Aantink Yeh
Aantink Yeh is senior beleidsmedewerker Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Hoe kan ik een papieren QR-code aanmaken voor mijn ouders? Ik wil berichten lezen op Mijn UWV maar ik kan daar niet inloggen. Ik ben mijn DigiD-inloggegevens kwijt. Met dit soort vragen kun je tegenwoordig binnenlopen bij het Informatiepunt Digitale Overheid (IDO) in een bibliotheek in de buurt. Het initiatief is een succes. ‘Vooral het menselijk contact wordt gewaardeerd, want dat is een schaars goed tegenwoordig.’
Daar word je persoonlijk geholpen door een medewerker. In 2019 is het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties samen met de Manifestgroep (samenwerkingsverband van uitvoeringsorganisaties) en de Koninklijke Bibliotheek de Informatiepunten Digitale Overheid gestart. We wilden mensen helpen met online overheidsdiensten. Tegenwoordig gaat het al lang niet meer alleen over de digitale overheid. Er komen ook slachtoffers van internetfraude. Of mensen die niet weten hoe ze een bankoverzicht kunnen printen of wat ze met de persoonlijke gezondheidsomgeving kunnen. Ook vragen over internetabonnementen of gecrashte smartphones zijn geen verrassing meer.
‘JE KRIJGT ALTIJD EEN LUISTEREND OOR VAN EEN SPECIAAL OPGELEIDE MEDEWERKER’
Luisterend oor
Door digitalisering is de samenleving efficiënter geworden, zowel voor dienstverleners als voor gebruikers. Mijn eigen thuislogistiek is met online boodschappen doen een stuk makkelijker geworden. Maar als je niet handig bent op het internet, bijvoorbeeld omdat je niet goed kunt lezen of het internet weinig gebruikt, zijn veel dingen moeilijk. Dan is het maken van een afspraak in het ziekenhuis, een huurhuis vinden, een vraag stellen over een toeslag of je bankrekening enorm lastig, zo niet onmogelijk. Want een gewone brief sturen of bellen en iemand te spreken krijgen, dat kan amper meer. Om mensen hierbij te helpen zijn er inmiddels 486 informatiepunten verspreid over Nederland. Als hulploket voorziet het informatiepunt in een behoefte. In november 2021 waren er in totaal bijna 13.000 vragen geregistreerd. In mei 2022 waren dat er al 40.000. Vooral het menselijk contact wordt gewaardeerd, want dat is een schaars goed tegenwoordig. De meeste gesprekken duren dan ook tussen de 40 tot 60 minuten. Soms is er een speciaal spreekuur een paar dagen per week. In andere bibliotheken kun je altijd binnenlopen. In de bibliotheek in Heerlen kun je neerstrijken in een van de grote fauteuils. In de bibliotheek in Winterswijk zit je aan een knusse tafel tussen de boeken. Meestal krijg je een kop koffie of thee aangeboden. Je krijgt in elk geval altijd een luisterend oor van een speciaal opgeleide medewerker.
Betere dienstverlening
Het succes wordt gezien. Steeds vaker kloppen organisaties aan om zich aan te sluiten. Daar zijn we heel blij mee. Want we willen de hulp graag uitbreiden, ook met organisaties als banken en zorginstellingen. Tegelijkertijd wringt dat. Bij het informatiepunt kunnen ze veel, maar niet alles. Organisaties moeten daarom hun uiterste best doen om informatie en procedures gebruiksvriendelijk, toegankelijk en begrijpelijk te maken. Door balies open te houden en door telefonisch goed bereikbaar te zijn. Door al bij het ontwerp van digitale diensten rekening te houden met mensen die digitaal minder handig zijn. Door te zorgen voor betere dienstverlening voor alle mensen. Dan is het informatiepunt ooit misschien niet meer nodig. En tot die tijd hebben ze de handen vrij om mensen die het echt nodig hebben met raad en daad te helpen.